| نام پروژه | Zibi |
| موقعیت | شهر اوتاوا/گاتینو، ایالت اونتاریو/کبک، کشور کانادا |
| مساحت | ۳۷ آکر (۱۵ هکتار) |
| توسعه‌دهندگان | Windmill Development Group, Dream Unlimited Corp |
| عملکرد | توسعه اجتماع با کاربری مختلط + توسعه آب‌کنار |
| عملکرد سابق | کارخانه کاغذسازی |
| سال تهیه طرح | ۲۰۱۵ |
| سال اتمام ساخت | ۲۰۳۰ |
| هزینه | بیش از یک میلیارد دلار |
معرفی کلی
اراضی متروکه کارخانه کاغذ دامتر۱ با مساحت ۳۷ آکر (۱۵ هکتار) در منطقه شادیر۲ در حوزه آب‌کنار رود اوتاوا۳ واقع شده است به‌طوری‌که بخشی از آن در شهر اوتاوا (در ایالت اونتاریو) و بخشی دیگر در شهر گاتینو۴ (در ایالت کبک) قرار دارد. موقعیت سایت در محدوده مرکزی شهر اوتاوا (پایتخت کانادا) و دسترسی آن به آب، پتانسیل ویژه‌ای را برای بازتوسعه آن ایجاد کرده است.
کارخانه دامتر در سال ۲۰۰۷ تعطیل شد و سال ۲۰۱۳ شرکت Windmill اراضی آن را خریداری کرد. پس از موافقت انجمن شهر اوتاوا و گاتینو با پهنه‌بندی جدید و تصویب طرح در کمیسیون پایتخت ملی۵، پروژه Zibi در سال ۲۰۱۵ با همکاری شرکت‌های Windmill و Dream آغاز شد. اجرای پروژه در ۶ فاز برنامه‌ریزی شده است و تخمین زده می‌شود تا سال ۲۰۳۰ نیز به‌طول بیانجامد. میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای توسعه مجدد این سایت، بیش از یک میلیارد دلار برآورد شده است. این پروژه شامل توسعه‌های مسکونی و تجاری، یک هتل، پارک‌های ساحلی، فضاهای باز، شبکه پیاده و مسیرهای دوچرخه می‌شود.
Zibi به معنای رود در زبان آلگانکوین۶ (زبانی مربوط به شاخه‌ای از اقوام اولیه۷ ساکن آمریکای شمالی و بالاخص کانادا) نامی است که برای این پروژه انتخاب شده است. انتخاب این نام ضمن به‌رسمیت شناختن تاریخ غنی مردم آلگانکوین در این منطقه، اهمیت رود اوتاوا را برای این واحد همسایگی نشان می‌دهد.
با توجه به اینکه کل دره اوتاوا و بسیاری از مناطق شرق اونتاریو جز قلمرو آلگانکوین‌ها بوده است، توسعه‌دهندگان قصد دارند کار و مشارکت با گروه‌های اقوام اولیه را ادامه دهند و با استفاده از ابتکارات ویژه، در طراحی سایت به میراث آن‌ها توجه کنند، مانند: دسترسی به آبشارها، توجه به مسیرهای اقوام اولیه درون سایت و اتصال به مسیرهای اطراف و اماکن مهم و مقدس.
چشم‌انداز پروژه و کلیات طرح
چشم‌انداز طرح، توسعه یک اجتماع پایدار در سطح جهانی با یک شخصیت و حس مکان ویژه است که با توجه به ارزش‌ها و مناظر اطراف شکل می‌گیرد. تبدیل اراضی آلوده و متروکه منطقه شادیر به اجتماعی پایدار در سطح جهانی که بهترین سطح زندگی شهری را با آب‌کناری سرزنده ترکیب می‌کند، آبشار شادیر و بخش‌هایی دیگر از آب‌کنار اوتاوا را که بیش از صد سال به روی مردم بسته شده بود، در دسترس عموم قرار می‌دهد. بازتوسعه به‌صورت مختلط، در یک فرم فشرده و با استفاده از بناهای میراثی موجود، در کنار ساختمان‌های جدید و مدرن اتفاق می‌افتد که بر حمل‌ونقل فعال و پایدار در سراسر شبکه خیابا‌‌‌ن‌ها، با اولویت پیاده و دوچرخه تأکید می‌کند.
این سایت از جهات زیادی منحصر به‌فرد است: قرار گرفتن در لبه رود اوتاوا و تقسیم سایت بین دو شهر اوتاوا و گاتینو. در اوتاوا، سایت شامل دو جزیره شادیر و آلبرت می‌شود. این جزایر به‌صورت فیزیکی به‌واسطه کانال‌های رودخانه از دو شهر جدا هستند و فرصتی را برای ایجاد یک حس مکان ویژه در بین ساختمان‌های میراثی ایجاد می‌کند. در گاتینو، اراضی در حدود هسته مرکزی شهر هستند و فرصت را برای امتداد بافت شهری به سایت و لبه رود فراهم می‌کند.
اصول توسعه
شروع فرآیند طرح‌ریزی، با مذاکره با گروه‌های ذینفع مانند دولت‌های محلی، کمیسیون پایتخت ملی، اقوام اولیه و… انجام شد. نتیجه این مذاکرات، تبیین اصول توسعه هشت‌گانه‌ای در راستای تحقق چشم‌انداز ایجاد یکی از پایدارترین اجتماعات دنیا و نیز فراهم شدن چارچوبی مطابق با زمینه محلی این اصول بود. اجرای این اصول ضمن تحقق چشم‌انداز اجتماع، مکانی را برای زندگی، کار و تفریح مردم و همچنین مقصدی را برای بازدید کنندگان از ناحیه پایتخت ملی ایجاد می‌کند.
- بزرگداشت میراث: تأکید بر مناظر طبیعی و میراث تاریخی-فرهنگی و صنعتی، بازاستفاده منطبق بر بناهای میراثی.
- ارتباط مؤثر: ایجاد ارتباط قوی بین دو سمت رودخانه با ایجاد مسیرهای پیاده و دوچرخه و سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی.
- زندگی سالم: تشویق به زندگی سالم از طریق دسترسی به پارک‌ها، امکانات تفریحی، مسیر پیاده‌روی و دوچرخه و پلازاها برای گردهماییهای اجتماعی.
- سیستم اکولوژیکی: استفاده از چارچوب اجتماع یک سیاره‌ای۸ برای طراحی پایدار و دوستدار محیط زیست.
- آب‌کنار سرزنده: ایجاد امکانات شهری متنوع در کناره آب مانند: اسکله سرزنده، فضاهای اجتماعی، رستوران‌ها و تفرجگاه‌های ساحلی با کف چوبی.
- اجتماع کامل و خودکفا: ایجاد مکانی برای زندگی، کار، تفریح و یادگیری، اختلاط کاربری، تنوع مسکن و شغل.
- پرورش افکار نو و خلاقانه: ایجاد مراکزی برای تسهیل روند مشارکت و بروز خلاقیت‌ها.
- ایجاد و تقویت دیدها: بهره‌گیری حداکثر از مناظر مانند دید به ساختمان پارلمان، گالری ملی، موزه جنگ، پارک گاتینو، خط آسمان اوتاوا و گاتینو، رودخانه و آبشار.
موانع توسعه
درحالی‌که ویژگی‌های فرهنگی و طبیعی سایت، فرصت‌های زیادی را فراهم می‌کند اما موانعی هم در توسعه وجود دارد:
- سایت به‌صورت فیزیکی توسط خیابان شمالی-جنوبی و رودخانه اوتاوا قطع می‌شود و این مسئله، چالش‌هایی را برای زیرساخت‌ها و دیگر ارتباطات فیزیکی می‌شود.
- خیابان شمالی-جنوبی ممکن است پر تراکم و پر سر و صدا باشد. این مسیر یکی از تنها دو مسیر بین ایالتی برای عبور کامیون است. اتصال پیاده و دوچرخه نیز، بسیار ضعیف است.
- سایت آلوده است و باید به‌طور جدی پاکسازی شود.
- حوزه‌های قضایی چندگانه، مسئولیت را در بخش‌های مختلف بازتوسعه دارند.
- طراحی سایت باید بین نیازهای آینده ساکنان و کارکنان با توریست‌ها و بازدیدکنندگان تعادل ایجاد کند.
- مه حاصل از آبشارها، ممکن است در زمستان باعث یخ‌زدگی در بخش‌هایی از سایت شود و جریان سریع آب خطراتی را ایجاد کند.
- حق آبه‌های سایت به قرن‌ها پیش باز می‌گردد و به راحتی قابل انتقال نیستند.
- زیرساخت‌های وجود در سایت محدود و کهنه هستند.
پی‌نوشت
- Domtar
- Chaudière area
- Ottawa
- Gatineau
- National Capital Commission
- Algonquin
- در کانادا، برای اشاره به مردم بومی قاره آمریکا معمولاً از این واژه به‌جای کلمه نامناسب Indians (هندی) استفاده می‌شود. First Nations
- اگر همه مردم جهان به سبک مردم آمریکای شمالی زندگی کنند، به جای یک کره زمین، به پنج کره زمین نیاز است. اجتماع یک سیاره‌ای جایی است که ساکنان آن می‌توانند با شیوه زندگی یک سیاره‌ای زندگی کنند. One Planet Community
منابع
- قبولی، الیاس. (۱۳۹۶). طراحی شهری در سایت‌های متروکه صنعتی (نمونه موردی: کارخانه قند کرج). پایان‌نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس. استاد راهنما: دکتر محمدرضا پورجعفر، استاد مشاور: دکتر احسان رنجبر.
- .Windmill Development Group & Dream Unlimited Corporation. (2015). Domtar Lands Redevelopment
- .Windmill Development Group. (2015). Zibi One Planet Action Plan
- [www.zibi.ca [Accessed on 2017
