@
در پی رشد اقتصادی و فرآیند شهری شدن از دهه 1990، تحولات فضایی ناشی از رشد جمعیت، توسعه کالبدی و فضایی ناشی از آن نیز آغاز شد. چین یکی از کشورهای آسیایی است که بر اساس تصمیمات دولت ساخت شهرهای اقماری در دستور کار گرفت که در نتیجه آن منطقه پودنگ را به یکی از مدرنترین مناطق شهری و بهنوعی نماد شانگهای تبدیل کرد تا مرکزی برای رشد اقتصادی و تجارت جهانی باشد. توسعه سریع قسمت شرقی رودخانه هانگ پو[1] و ساخت بلندترین و مدرنترین مراکز و آسمانخراشها را در کناره آب این رودخانه آغاز شد. فضاهای شهری شکلگرفته در این منطقه در انتها به رودخانه ختم میشوند و در نزدیکی رودخانه از الویت سواره کم و به فضاهای پیاده و در بعضی مسیرها کاملاً پیاده منتهی میشوند.
پیادهراه نانجینگ (Nanjing Road) یکی از محورهای طولانی شرق به غرب است که از قسمتی به صورت کاملا پیاده است که یکی از کانونهای تجارت و به عنوان یک فضای شهری سرزنده محسوب می شود.
این محور از طولانیترین و بزرگترین مراکز خرید و قطب تجاری شانگهای محسوب میشود که روایتگر تحولات و اتفاقات دهه 1940 است و بناهای قدیمی بیشتر در بخش غربی قرار گرفته است. از ویژگیهای بارز این محور، ماهیت متفاوت فضایی آن در روز و شب است که به مدد تکنولوژی و نورپردازی جذاب بناها ، به یکی از پربازدیدترین و مهیجترین فضاها تبدیل شده است.
یکنواختی کف فرش ، استقرار مبلمانها در یک سمت فضا، حضور برندهای مطرح جهانی و کاربریهای فرهنگی چون تئاتر و سینما سبب شده است تا حجم کاربران بالایی را داشته باشد. این در حالی است که دسترسی به این محور به واسطه دو خط مترو در ابتدا و میانه محور و همچنین ماشین های برقی امکانپذیر است.
جداره این پیادهراه ترکیبی از معماریهای ستنی و مدرن را در خود دارد و همین نکته ماهیت این مسیر را متفاوت و جذاب کردهاست. حضور فرهنگ در گوشه و کنار این فضا و در عناصر،المانها و حتی تابلوهای تبلیغاتی آن دیده می شود که به هویتمندی فضا کمک میکند.در حقیقت میتوان چنین برداشت کرد که یک پیادهراه به ماهیت و حس و حال آن وابسته است که در ارتباط با جدارهها ،حضور عوامل هویتبخش فرهنگی ،به روز بودن یک فضا میباشد.
در انتها، محور به رودخانه معروف هانگ پو( huangpu ) ختم میشود که کناره آب آن برند شهری شانگهای و معروف ترین آسمان خراشها و مراکز تجارت جهانی واقع شدهاست.
در یک نگاه میتوان چنین دریافت که سرزندگی پیادهراه به ماهیت کاربریها، یکپارچگی و منظم بودن فضا و مهمتر از همه متفاوت بودن آن نسبت به دیگر فضاها وابسته است که یک فرد را جذب می کند تا ساعتها در یک فضا حضور یابد. اما شاید ذکر این نکته حائز اهمیت باشد که اساسا سیاستگذاری مدیران شهری در توسعه یک شهر، میبایست متمرکز بر پتانسیلهای بافت های مرکزی و هویتدار و تزریق سیاستهای بازآفرینی هم سو با فرآیند جهانی شدن باشد.
[1] Huangpu River
[2] Nanjing Road
تصاویر مربوط به بازدید نگارنده از شهر شانگهای چین در شهریور 95 میباشد.