اغلب ما با شنیدن نام دبی، بیاد برج‌ها و آسمان­‌خراش‌های قد به‌ آسمان کشیده و مدرن می­‌افتیم و اگر سفری به این شهر داشته‌ باشیم احتمالا از بازدید بخش سنتی و قدیمی شهر غافل می‌مانیم. در حالی که بازآفرینی و احیای بخش قدیمی شهر دبی یکی از نمونه­‌های موفق در احیای مراکز سنتی شهرها بوده  و بخوبی توانسته‌ است با وجود مراکز جذاب و پر زرق‌وبرق بخش مدرن شهر، میلیون‌ها گردشگر خارجی را به سمت بخش قدیمی شهر جذب کند. این امر باعث چرخش اقتصاد محلی و حتی شهری دبی شده و از انزوا و پراکندگی جمعیت ساکن در بخش قدیمی شهر جلوگیری کرده است. پدیده­‌ای که متاسفانه امروزه اغلب شهرهای ما با آن روبرو هستند و شاهد کاهش جمعیت ساکن در بخش قدیمی شهر مخصوصا در شهرهای با قدمت بالا هستیم.

(تمام تصاویر توسط نگارنده در بازدید از بخش قدیمی شهر دبی در اسفندماه 1394 ثبت گردیده است.)

استفاده از عناصر معماری سنتی در بخش قدیمی دبی

نکته­‌ای که در بازدید از بخش قدیمی شهر و بازار دبی توجه را به سمت خود جلب می‌­کند، استفاده از عنصر بادگیر در شهر است. بادگیرهای بازسازی شده­‌ای که در سیمای بخش قدیمی شهر دبی بعنوان یک عنصر شاخص عمل می­‌کند. حال این‌که تاریخ تاسیس دبی به سال 1833 میلادی برمی‌گردد و تعداد بادگیرها در خانه‌های این شهر در دهه اول 1900 میلادی گسترش پیدا می­‌کند، اما با این وجود امارات متحده عربی در سال 2013 درخواست رسمی خود را برای به ثبت رساندن بادگیرها بعنوان نماد معماری سنتی این کشور به یونسکو ارائه داد که خوشبختانه هنوز با آن موافقت نشده است. علاوه بر بادگیرها و دیگر عناصر معماری سنتی، مساجد و مناره­‌های بلند آن‌­ها که در آکس محورهای دید قرار گرفته‌­اند، حال و هوای سنتی به این بخش از شهر بخشیده­‌اند.

اگر شما یک معمار یا شهرساز هستید، شهر دبی با وجود نقطه ضعف­‌هایی نظیر ترافیک سنگین سواره در بعضی ساعات روز و بالا بودن بیش از اندازه تراکم طبقاتی در برخی مناطق، شهری پر از تجارب جدید و موفق در زمینه‌های مختلف، برای شماست. اگر سفری به این شهر داشتید، حتما از بازار و بخش قدیمی شهر (محله “دیره” واقع در شمال دبی) هم بازدید کنید چرا که این بخش معمولا جزو برنامه ­های تورهای تفریحی برای ایرانیان نیست اما با بازدید از آن، می‌توانید یک نمونه بسیار خوب در بازسازی، احیا و بازآفرینی بازار مرکزی شهر را از نزدیک تجربه کنید.